Monday, April 29, 2013

Οι Tour Operators και η ελληνική πραγματικότητα



Οι tour operators, το τελευταίο διάστημα έχουν βρεθεί στο επίκεντρο του τουριστικού ενδιαφέροντος. Είναι αλήθεια ότι με τον ίδιο τρόπο που μπορούν να αναδείξουν ένα προορισμό, μπορούν και να τον “σβήσουν από τον χάρτη”. Οι μεγάλοι  tour operators ουσιαστικά καθορίζουν τη ζήτηση για ένα προορισμό και διαμορφώνουν τον τουριστικό χάρτη. Έχουν τεράστια επιρροή, γι’ αυτό και έχει πολύ μεγάλη σημασία ο τρόπος που εκείνοι θα αντιδράσουν σε πιθανή μεταβολή των συνθηκών σε ένα προορισμό αλλά και σε έκτακτες συνθήκες. Φυσικά και δράττω την ευκαιρία για να αναφερθώ στα του οίκου μας.
Καταρχάς δεν νομίζω ότι υπάρχουν “καλοί” και “κακοί” tour operators. Το θέμα έχει να κάνει πιο πολύ με τα συμφέροντα και τις δεσμεύσεις που έχει ο κάθε tour operator σε ένα προορισμό και στην συνέχεια με την πολιτική που ακολουθεί γενικά και ειδικά σε περιπτώσεις κρίσεων. Γι’ αυτό και τελευταία βλέπουμε από άλλους σπασμωδικές ενέργειες, από άλλους “φιλικές”, από άλλους πιο οργανωμένες και πάει λέγοντας. Εφόσον οι tour operators είναι τουριστικοί οργανισμοί, που παρέχουν υπηρεσίες με γνώμονα το κέρδος,  λογικά, κανένας από αυτούς δεν θα ήθελε να βγει ζημιωμένος από ένα προορισμό, σε περίπτωση που αυτός γίνει “unfriendly” για τους επισκέπτες, για οποιανδήποτε εξωγενή ή ενδογενή αιτία. Επομένως, για τους tour operators είναι πολύ σημαντικό το risk management. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας αντιμετώπισης το καλοκαίρι που μας πέρασε, ήταν η περίπτωση της Αιγύπτου, που λόγω της Αραβικής Άνοιξης, οδήγησε τους tour operators στο να στραφούν σε άλλους γειτονικούς προορισμούς όπως είναι η Τουρκία και η Ελλάδα, μεταφέροντας έτσι δυναμικότητα από έναν προορισμό σε άλλους.
Ξεκίνησα με την παραπάνω εισαγωγή, για να αναφερθώ στη σχέση των tour operators με τη χώρα μας, και στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται την κρίσιμη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σε σχέση με τον τουρισμό. Πιο συγκεκριμένα όσον αφορά τα προβλήματα, στο επίκεντρο βρίσκονται η κακή εικόνα την οποία παρουσιάζει η Ελλάδα το τελευταίο διάστημα, ειδικά σαν τουριστικός προορισμός. Αυτό συμβαίνει λόγω της έκρυθμης κατάστασης που επικρατεί στην χώρα μας (απεργίες, κινητοποιήσεις, εγκληματικότητα και ακυβερνησία), και του φόβου που έχει προκληθεί σε αυτούς που ήθελαν να την επισκεφτούν για τις διακοπές τους. Ο φόβος αυτός επικεντρώνεται στην ανασφάλεια που υπάρχει, λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και των συνεπακόλουθών της, της ακυβερνησίας, και του πρόσφατου διλήμματος ευρώ ή δραχμή.  Από την άλλη μεριά έχουμε και τον τρόμο των tour operators που έχουν ήδη κλείσει συμφωνίες με τουριστικούς πράκτορες και με ξενοδοχεία σε διάφορους προορισμούς της χώρας μας και βλέπουν τις κρατήσεις όλο και να μειώνονται. Ο ρόλος τους λοιπόν εδώ, στην ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο που διανύουμε είναι καθοριστικός. Βέβαια και η στάση που θα κρατήσουν είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς θα πρέπει να τοποθετηθούν με τρόπο ώστε να καθησυχάσουν τον κόσμο, αντί να τον τρομάξουν αλλά και χωρίς να αναλάβουν ευθύνες που ουσιαστικά δεν τους αναλογούν.
Για να περάσω και σε κάποια παραδείγματα θα ξεκινήσω από την περίπτωση του γερμανικού τουριστικού οργανισμού TUI, ο οποίος προσπαθεί να καθησυχάσει τους πελάτες του δίνοντάς τους συμβουλές και κατευθύνσεις, χωρίς να παίρνει συγκεκριμένη θέση σε πολλά αναπάντητα ερωτήματά τους, ένα από τα οποία είναι και το αν η χώρα θα φύγει από το ευρώ. Όσον αφορά τώρα στο είδος των συμβουλών και των κατευθύνσεων, μπορεί να υπάρχουν αντιρρήσεις. Εδώ θα μπορούσα να αναφερθώ για παράδειγμα στην συμβουλή να έχουν μαζί τους οι τουρίστες πολλά μετρητά σε ευρώ, σε περίπτωση επιστροφής της Ελλάδας στη δραχμή. Αυτό σαν συμβουλή, από τη μία θα μπορούσαμε να πούμε ότι μπορεί να έχει θετική προέκταση, αφού ουσιαστικά τους δίνεται μία λύση προκειμένου να έρθουν στην χώρα μας, από την άλλη όμως θα μπορούσε να έχει και αρνητικές επιπτώσεις, αφού κατά κάποιο τρόπο επιβεβαιώνεται έτσι η ανησυχία τους. Μια άλλη περίπτωση είναι αυτή του βρετανικού τουριστικού οργανισμού ABTA, που και αυτός προσπαθεί να καθησυχάσει τους πελάτες του, τονίζοντας πως η Ελλάδα παραμένει ελκυστική, πως οι απεργίες και η εγκληματικότητα περιορίζονται στα αστικά κέντρα  και πως, ακόμα και στην περίπτωση της επιστροφής στην δραχμή, θα υπάρξει μία μεταβατική περίοδος που θα χρησιμοποιείται το ευρώ. Ενώ έχουμε και ολόκληρη καμπάνια για τη βελτίωση της εικόνας της Ελλάδας στην Γερμανία από τον τουριστικό οργανισμό Alltours, ο οποίος εμφανίζεται ιδιαίτερα φιλικός απέναντι στην Ελλάδα ή τουλάχιστον έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την βελτίωση της εικόνας της στη Γερμανία. Στο πλαίσιο της “ελληνογερμανικής φιλίας” έχουμε την υποστήριξη και των έξι μεγαλύτερων tour operators της Γερμανίας (TUI, 1-2 Fly, Thomas Cook, Jahn Reisen  Neckermann Reisen, και ITS) οι οποίοι προσπαθούν να αναστρέψουν το αρνητικό κλίμα  που υπάρχει για την Ελλάδα, κάνοντας διαφημιστικές εκστρατείες.
 Την ίδια στιγμή έχουμε και το φαινόμενο του εκβιασμού από Tour Operators για ακυρώσεις συμβολαίων, αν δεν τηρηθούν και υπογραφούν συγκεκριμένες δεσμεύσεις και όροι. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η περίπτωση του σκανδιναβικού οργανισμού TUI Nordic λίγους μήνες πριν, που απειλούσε με ακυρώσεις συμβολαίων, αν δεν υπογραφούν συγκεκριμένοι όροι σε περίπτωση αλλαγής νομίσματος.
Από τα παραπάνω βλέπουμε ότι οι “Tour Operators” μπορούν να διαμορφώσουν την εικόνα ενός προορισμού και να επηρεάσουν την τουριστική ζήτηση και την τουριστική κίνηση. Προς το παρόν αυτό που βλέπουμε στη συμπεριφορά τους,  λόγω της κρισιμότητας της περιόδου, είναι ότι προσπαθούν να διασφαλίσουν τα συμβόλαιά τους και τις δεσμεύσεις που είχαν ήδη με τη χώρα μας. Για το λόγο αυτό καταστρώνουν σχέδια έκτακτης ανάγκης, ενώ προσπαθούν παράλληλα να καθησυχάσουν τους τουρίστες, ώστε να μη χαθεί αυτή η τουριστική σεζόν και οι απώλειες για αυτούς και για την Ελλάδα να είναι όσο το δυνατόν λιγότερες. Στην κρίσιμη αυτή περίοδο βλέπουμε επίσης και ποιοι πρόσκεινται πιο φιλικά απέναντι στην Ελλάδα ή ποιων τα συμφέροντα πλήττονται περισσότερο από την παρούσα κατάσταση, γι’ αυτό και καταφεύγουν σε πιο άμεσες και πομπώδεις αντιδράσεις.
 Βέβαια το θέμα είναι ότι οι tour operators τώρα, προσπαθούν να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους για δεσμεύσεις και συμβόλαια που έχουν υπογραφεί ήδη. Τι θα γίνει όμως του χρόνου; Θα είναι η Ελλάδα μέσα στους προορισμούς που θα αναλάβουν να προωθήσουν οι Tour Operators ή όχι; Θα υπογραφούν καινούργια συμβόλαια; Και αν ναι, με ποιους όρους; Είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι απαραίτητη η παρουσία τους στην ελληνική τουριστική αγορά, ακόμα και αν οι τιμές με τις οποίες “αγοράζουν” κλίνες είναι πολύ χαμηλές.
Θέλω να καταλήξω στο ότι θα πρέπει να κάνουμε και εμείς κάτι για την αναστροφή του κλίματος και για την προώθηση της Ελλάδας. Σαν προορισμός τηρούμε μία παθητική στάση και όπου μας πάει ο άνεμος εκεί πηγαίνουμε και εμείς. Ίσως τελευταία να γίνονται κάποιες ενέργειες, που όμως δεν επαρκούν. Όπως έχω αναφέρει και σε άλλο άρθρο μου, δεν πρέπει να περιμένουμε πάντα ότι κάποιος άλλος θα μας σώσει. Παρόλες τις δυσκολίες, πρέπει να περάσουμε στην αντεπίθεση και με ότι μέσα διαθέτουμε να διεκδικήσουμε τα κεκτημένα μας, πράγμα που απαιτεί ιδιαίτερα “επιθετική” πολιτική και στρατηγική, η οποία να ανταποκρίνεται και στην κρισιμότητα της περιόδου.  

0 comments:

Post a Comment